Co warto zobaczyć na Górnym Śląsku? Ten wyjątkowy obszar przemysłowy ma nam do zaoferowania bardzo wiele. Nie jest to tajemnicą, że region jest ściśle związany z wydobyciem węgla, więc podczas naszej śląskiej wycieczki będziemy mieć dużo okazji, żeby się czegoś na ten temat dowiedzieć. Nie jest to jednak koniec, gdyż na Śląsku znajdziemy też wiele różnych zabytków, a także rezerwaty przyrody, w których od wspomnianego wcześniej przemysłu możemy odpocząć.
Zabytkowe kopalnie na Śląsku
Co warto zobaczyć na Górnym Śląsku? Skoro region ten kojarzy się nam w dużej mierze z górnictwem, to oczywistym jest, że chcielibyśmy zobaczyć kopalnie na własne oczy. Oczywiście nie mamy zbytnio możliwości, aby razem z górnikami wejść pod ziemie i pooglądać, jak pracują, ale jest inne rozwiązanie. Otóż niektóre zamknięte kopalnie zostały wykorzystane w celach edukacyjnych i dzisiaj funkcjonują jako muzeum. Poniżej przedstawiamy kopalnie, które może zwiedzać.
Zabytkowa kopalnia Guido – zwiedzanie
Jeśli podczas naszej górnośląskiej wycieczki zahaczymy o Zabrze, nie możemy nie wstąpić do zabytkowej kopalni Guido. Niegdyś znajdowała się tam kopalnia węgla kamiennego, ale już dawno temu zakończono jego wydobycie. Dzisiaj kopalnia na szczęście nie stoi pusta, gdyż przerobiono ją w dość nietypowe muzeum. Jeśli interesują nas szczegóły wydobycia węgla kamiennego i codziennej pracy w kopalni, powinniśmy się zdecydować na zwiedzanie z przewodnikiem. Zobaczymy tam, jak działają typowe kopalniane maszyny oraz przejdziemy się specjalnymi korytarzami i trasami. Gdy zdecydujemy się zwiedzić tę atrakcję, będziemy mieli szansę zjechać na 320 metrów i poczuć się jak prawdziwy górnik. Niezwykłą atrakcją jest pub, znajdujący się pod ziemią. W nim będziemy mogli napić się piwa oraz zjeść prawdziwy śląski obiad.
Tarnowskie góry – kopalnia srebra
Srebro może i jest mniej prestiżowe od swojego kuzyna – złota, ale nadal jest ważnym surowcem, z którego produkuje się biżuterię, sztućce czy różne inne elementy. W Tarnowskich Górach mamy okazję zwiedzić jego kopalnię. Niestety, nie będziemy mieć okazji przywieźć do domu worka srebra, gdyż kopalnia od dawna już utraciła swoją funkcję. Mowa oczywiście o funkcji wydobywczej, gdyż wcale nie oznacza to, że straciliśmy jakikolwiek sens odwiedzenia jej. Otóż dzisiaj jest ona dostępna dla zwiedzających, którzy mogą przejść się podziemnymi korytarzami i specjalnie wydrążonymi halami.
Atmosfera pod ziemią jest naprawdę wyjątkowa i dzięki niej łatwiej jest nam sobie wyobrazić życie górnika. Atrakcje czekają nas również na powierzchni. Mowa tu m.in. o Muzeum Górnictwa, restauracji, Sali kinowej czy Skansenie Maszyn Parowych. Nadal mało? Wybierzmy się również na spływ rzeką. Wielu z nas miało na pewno okazję wziąć udział w kajakowych spływach, więc pewnie nie wydaje się to niczym niezwykłym. Zwróćmy jednak uwagę, że mówimy o rzece… pod ziemią. Najlepsze w tej atrakcji jest to, że jest ona przystosowana dla całej rodziny, a więc nie musimy się bać o naszych najmłodszych. Po prostu zabierzmy ich ze sobą!
Górny Śląsk – muzea
Wycieczki turystyczne nie byłyby takie same, gdybyśmy na liście do zwiedzania nie mieli żadnego muzeum. Owszem, wielu uważa, że muzea to nudne miejsca, które nie mają do zaoferowania żadnych atrakcji. Jest to jednak bardzo krzywdzący stereotyp, gdyż jest wiele budynków muzealnych, dających nam okazję nabycia wiedzy w sposób nie tylko rozrywkowy, ale także zachwycający. Również na Śląsku możemy odwiedzić kilka miejsc, gdzie w bardzo przyjemny i przystępny sposób dowiemy się czegoś o historii regionu czy o wydobyciu węgla. Jeśli wciąż nie wiemy, co warto zobaczyć na Górnym Śląsku, powinniśmy zacząć od zrobienia sobie listy muzeów.
Zabrze – muzeum górnictwa węglowego
Śląsk wszystkim kojarzy się przede wszystkim z górnictwem i nie ma się co dziwić. Czarne złoto jest nieodłącznym elementem folkloru i tradycji tego regionu, na co dowodem są choćby muzea, których celem jest edukowanie na tematy związane z wydobyciem. W Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu będziemy mogli obejrzeć, jak wyglądały mieszkania dawnych górników.
Dowiemy się więcej na temat tego, jak wyglądał typowy dzień pracy w kopalni, a wszystkim tym wystawom towarzyszą manekiny, dające wrażenie realizmu. Znajdziemy tam także wiele różnych maszyn, które wykorzystywano w pracy górniczej. Wystawą, która zdecydowanie jest warta uwagi, jest ta przedstawiająca górniczą orkiestrę. Zobaczymy prawdziwe stroje i instrumenty, jakie taka orkiestra zwykła wykorzystywać. Będziemy mogli również sami wybrać, jaką melodię ma dla nas zagrać ta orkiestra.
Żywiec – Muzeum Browaru
Żywiec to jedna z takich miejscowości, która większości osobom kojarzy się z piwem. Trudno nam teraz osądzić, czy to dobrze, czy źle dla miejscowości i ich mieszkańców, ale zasług żywieckim browarnikom nie da się odmówić. Dzisiaj możemy nawet odwiedzić muzeum, które jest w pełni poświęcone rzemiosłu browarnictwa. Będziemy mogli w nim zobaczyć wiele multimedialnych wystaw, dzięki którym możemy naprawdę miło spędzić czas.
Nie zapomnijmy zwiedzić również labiryntu luster, który każdemu dorosłemu zwiedzającemu zapewnia niezmierny ogrom frajdy. Oczywiście wizyta w tym ciekawym miejscu to nie tylko zabawy. Można w nim również zaspokoić swój głód wiedzy i dowiedzieć się wiele na temat tego, co na przestrzeni lat przeszedł żywiecki browar. Zwiedzanie tego miejsca przybliży nam realia XIX w. i tego, jak wtedy wyglądało browarnictwo.
Oczywiście piwo Żywiec nie jest reliktem przeszłości i jak wszyscy wiemy – jest produkowane nadal. Dlatego też wizyta w muzeum wiążę się ze zwiedzeniem fabryki, w której cały czas pracują ludzie. Wiąże się to jednak z kilkoma zasadami, takimi jak dostosowanie się do konkretnych przepisów BHP. Inną sprawą jest to, że na teren fabryki mają wstęp jedynie osoby pełnoletnie.
Muzeum Historii Katowic – Nikiszowiec.
Jednym z miejsc, jakie zdecydowanie warto odwiedzić podczas wizyty na Górnym Śląsku, jest Muzeum Historii Katowic. Cennik zwiedzania jest stosunkowo korzystny dla większości rodzin, więc miejsce to nadaje się idealnie na wycieczkę dla całej rodziny. Nikiszowiec to definitywnie coś, co warto zwiedzić w Katowicach. Jest to dawne górnicze osiedle, które do dzisiaj wygląda, jakby można było się do niego dostać jedynie poprzez wehikuł czasu. W tej zabytkowej części Katowic znajduje się muzeum, które przybliży dla nam historię tego miasta. Zobaczymy w nim wiele fotografii przedstawiających Katowice na przestrzeni lat, a także wspaniałe dzieła sztuki, wykonane przez zasłużonych artystów z Katowic i okolic.
Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach
Z czym nam się może kojarzyć muzeum historyczne? Na pewno z wystawami przedstawiającymi poszczególne epoki w szczegółach. No cóż, pod tym względem Muzeum Powstań Śląskich znacznie się wyróżnia, bo skupia się ono jedynie na 3 latach z historii. Nie są to jednak przypadkowe trzy lata, gdyż chodzi tu o okres Powstań Śląskich. Każdy pamięta z historii o takich wydarzeniach jak 3 Powstania Śląskie. Przyczyny i skutki tych znaczących wydarzeń nie są jednak tak żywe w naszej pamięci, jak to jest w przypadku innych historycznych powstań. Ale nie martwmy się. Dzięki takim miejscom jak to muzeum mamy okazję, żeby odświeżyć naszą historyczną wiedzę i wynieść dużo mądrości.
Pałac w Pszczynie – Muzeum Zamkowe
Miejscem, jakie koniecznie musimy odwiedzić, jest pałac w Pszczynie. Historia tego miejsca jest naprawdę niezwykle ciekawa, więc nie musimy obawiać się nudy. Sięga ona wieku XV, gdy w jego miejscu stanął gotycki zamek obronny. Później jednak przebudowano go w pałac najpierw w stylu renesansowym, a dopiero później pojawiły się akcenty barokowe. Na przestrzeni wieków zamek ten zamieszkiwało kilka rodów, a każdy z nich ma swoją unikalną historię, o której warto poczytać. Same książki jednak nie oddadzą atmosfery tego miejsca ani czasów, gdy tętniło ono życiem. Dlatego, aby doświadczyć pełnego przeżycia zalecamy udać się do tego muzeum samodzielnie i nacieszyć wzrok wszystkimi autentycznymi eksponatami.
Będzin – Muzeum Zagłębia
Co warto zobaczyć w Będzinie? To miasto wielu osobom kojarzy się z charakterystycznym zamkiem i słusznie. Ikonicznym obiektem zaraz obok zamku jest pałac i choć nie mieszka w nich już żadna rodzina szlachecka, to nadal nie stoją one opuszczone. Wiele turystów przychodzi tam, aby dowiedzieć się czegoś na temat śląskiej – i nie tylko – historii.
W tych dwóch budynkach znajduje się Muzeum Zagłębia, a co możemy w nim zobaczyć? Znajdują się tam wystawy z wielu różnych dziedzin, a więc każdy znajdzie coś dla siebie. Fani militariów obejrzą wystawy dawnej broni oraz innych elementów ekwipunku dawnych żołnierzy i wojowników. Jeśli zaś chodzi o sam Będzin, to również w muzeum dowiemy się wiele na temat tego miasta. Konieczne zatrzymajmy się przy wystawie, przedstawiającej początki tego miasta i pooglądajmy antyki, jakie pozostały po tamtych czasach.
Co warto zobaczyć na Górnym Śląsku, jeśli kochamy przyrodę?
Co za szczęście, że istnieją takie miejsca jak rezerwaty przyrody. Śląsk nie ustępuje pozostałym polskim regionom i również ma nam do zaoferowania naprawdę imponujący kawał przyrody. Choć kojarzy nam się on głównie z węglem i kopalniami, to znajduje się na jego terenie kilka rezerwatów, które pozwolą nam na kilka godzin obcować z naturą i zachwycić się umiarkowanym polskim klimatem. Rezerwaty przyrody to coś, co warto zobaczyć na Górnym Śląsku podczas wycieczki.
Szachownica
Jeśli jeszcze zastanawiamy się, co warto zwiedzić na Górnym Śląsku, to powinniśmy zawędrować do powiatu kłobuckiego. Tam trafimy do rezerwatu przyrody szachownica. Rezerwat ten utworzono stosunkowo niedawno, bo dopiero w roku 1978, a jego celem była ochrona wzgórza Krzemienna Góra. Wzgórze to składa się ze skały wapiennej, a dookoła obrasta je kwaśna buczyna niżowa. Jest to więc świetne miejsce dla ludzi, których znudziło chodzenie między drzewami i mają ochotę obejrzeć inne obiekty. Skała robi wrażenie także pod tym względem, że znajduje się w niej jaskinia o tej samej nazwie co rezerwat.
Wielki Las – coś, co warto zobaczyć na Górnym Śląsku
Rezerwat „Wielki Las” nie jest jedynie – jak sama nazwa skazuje – wielkim lasem, ale przede wszystkim miejscem na spokojną weekendową wycieczkę. Jest on częścią Parku Krajobrazowego Stawki, który zdecydowanie warto obejrzeć w całości, choć nie zawsze uda nam się znaleźć na to czas. Miejsce to jest na tyle obszerne, że wystarczy na kilkugodzinną wędrówkę. Nie ma to. jak rozkoszować się leśną ciszą, którą przerywa jedynie szum wiatru i sporadyczne odgłosy wydawane przez ptaki.
Ruskie Góry
Tak naprawdę ani nie są to góry, ani nie są ruskie, ale nie oznacza to wcale, że ten rezerwat przyrody nie jest wart naszej uwagi. Wręcz przeciwnie. Będziemy mogli odpocząć na przepięknej polanie, z dala od życia miejskiego i szumu aut. Świetny pomysł na wycieczkę dla osób, które już zwiedziły przemysłową część Śląsku i pragną zaznać odprężenia wśród zieleni. Warto wspomnieć, że rezerwat „Ruskie Góry” znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd. Nazwa tego parku krajobrazowego niestety może być myląca, gdyż nie mamy za bardzo co liczyć na spotkanie z orłem. Żyją w nim jednak inne zwierzęta, z którymi spotkanie może nas zachwycić, a chodzi tu dzięcioły, jastrzębie, bobry czy zające. Ostrzegamy jednak przed możliwością spotkania dzika, a jak wiadomo – „dzik jest dziki, dzik jest zły”.
Zabytkowe kościoły na Śląsku
Kościół Katolicki miał bardzo dużo wpływ na kształtowanie się europejskiej kultury, a więc nie ma się co dziwić, że to właśnie jemu zawdzięczamy znaczną część zabytkowej infrastruktury. Praktycznie w każdym polskim mieście znajdziemy zabytkowe kościoły, które – choć zwykle przebudowywane na przestrzeni lat – sięgają zamierzchłym czasów. Pamiętajmy jednak, że kościoły nie są jedynie atrakcjami turystycznymi, ale przede wszystkim miejscami kultu. Starajmy się więc naszą turystykę ograniczyć do podziwiania zewnętrznych fasad budynków, bez zakłócania obrządków religijnych.
Klasztor na Jasnej Górze
Klasztor na Jasnej Górze jest jednym z najważniejszych miejsc dla polskich katolików. Znajduje się w nim słynny obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, a co roku przybywa tam niezliczona ilość pielgrzymów. Tysiące katolików na przestrzeni wieków wiele zawdzięczało wstawiennictwu Matki Boskiej i z wielką determinacją wybierało się na pielgrzymki. Miejsce to ma także ważne znaczenie historyczne, chociażby każdy z lekcji historii pamięta obronę Jasnej Góry z czasów Potopu Szwedzkiego. W fabularyzowany – choć nieco przekoloryzowany – sposób przedstawił to wydarzenie Henryk Sienkiewicz w swoim epickim dziele.
Co warto zobaczyć na Górnym Śląsku, jeśli interesują nas zabytkowe kościoły?
Wspominaliśmy już o zabytkowym osiedlu Nikiszowiec w Katowicach. Tym razem czas przyjrzeć się jednej z zabytkowych budowli na tym osiedlu, a chodzi o Kościół św. Anny. Każdy miłośnik architektury od razu rozpozna neobarokowy styl tej świątyni, którą konsekrowano 23 października 1927 r. W budowę tego kościoła zaangażowana była spółka Georg von Gieshes Erben, która powstała w 1860 r. jeszcze w czasach istnienia Królestwa Prus (a siedzibę miała właśnie w Katowicach).
Kościół Apostołów Piotra i Pawła w Mysłowicach
Kościół ten mówi nam wiele o historii reformacji, choć w Mysłowicach jej ślady były de facto znikome. Dopiero pod koniec XVIII w. zaczął się pojawiać w tych okolicach luteranizm, co wiązało się z włączeniem Górnego Śląska do Królestwa Pruskiego. Ten ewangelicki kościół miał nawet czas swojego małego kryzysu, kiedy Mysłowice trafiły z powrotem na teren Polski. Był to efekt plebiscytu podziału Górnego Śląska, a wiele ewangelickich rodzin się wtedy wyprowadziło z miasta. Liczba parafian spadła również później w czasie w II Wojny Światowej w związku z licznymi prześladowaniami.
