„Prawdziwe zdarzenia to te, które przerażają najbardziej” – to stwierdzenie doskonale pasuje do tego, co miało miejsce dzisiaj w Radzionkowie, przed budynkiem Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR. Z tej okazji, upamiętniając 80. rocznicę Tragedii Górnośląskiej, zorganizowano rekonstrukcję historyczną, która przeniosła nas bezpośrednio do roku 1945.

Spektatorzy mogli na własne oczy zobaczyć dramatyczne sceny aresztowania, brutalne przesłuchania i wywożenie mieszkańców Górnego Śląska do radzieckich obozów pracy. Dzięki zaangażowaniu kilkudziesięciu rekonstruktorów, autentycznym pojazdom z tamtych czasów, kostiumom, broni oraz szczegółowemu tłumaczeniu kontekstu historycznego, całe wydarzenie nabrało wyjątkowo realistycznego i emocjonalnego wymiaru.

Wybór roku 2025 na datę rekonstrukcji nie był przypadkowy. Tak postanowili radni Sejmiku Województwa Śląskiego i Senatu RP, ustanawiając ten rok Rokiem Tragedii Górnośląskiej. Jest to znaczący moment w historii naszego regionu, gdyż wtedy mija 80 lat od tych tragicznych wydarzeń.

W styczniu 1945 roku, kiedy Armia Czerwona wkroczyła na teren Górnego Śląska, doszło do masowej fali represji. Tysiące górnoślązaków, często bez formalnego procesu sądowego, były wysyłane do obozów pracy w Związku Radzieckim. Deportacje dotyczyły wszystkich – zarówno mężczyzn, jak i kobiet oraz osób starszych. Według szacunków, z Górnego Śląska w ten sposób deportowano około 46 tysięcy osób.